OyunculukGünümüzde Tiyatro ve Tiyatro Eğitimi

Ağustos 9, 2020
https://www.antesanat.com/wp-content/uploads/2020/07/konservatuvara-hazirlik-tiyatro-atolyesi-pazar-2.jpg

Antik Yunan zamanında sadece seyircilerin oturduğu yer anlamına kullanılan ancak zamanla sanatın adı haline gelmiş tiyatro, günümüze kadar varlığını sürdürmekte ve hayatımızı birçok yönden etkilemektedir. Shakespeare’nin Hamlet adlı eserini okumayan biri bile ‘Olmak ya da olmamak, işte bütün mesele bu’ sözlerini bir yerlerden anımsar. Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle daha çok sinema, televizyon ve benzeri tercih edilse...

Antik Yunan zamanında sadece seyircilerin oturduğu yer anlamına kullanılan ancak zamanla sanatın adı haline gelmiş tiyatro, günümüze kadar varlığını sürdürmekte ve hayatımızı birçok yönden etkilemektedir. Shakespeare’nin Hamlet adlı eserini okumayan biri bile ‘Olmak ya da olmamak, işte bütün mesele bu’ sözlerini bir yerlerden anımsar. Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle daha çok sinema, televizyon ve benzeri tercih edilse de tiyatro, oyunun canlı olarak cereyan edildiği büyüleyici bir sanat dalıdır. Bu anlamda, tiyatronun niteliklerini elbette eğitimli tiyatro oyuncularının üst düzey yetenekleri sağlar. Bu nedenle de tiyatro için ciddi ve nitelikli bir eğitim süreci gereklidir.

Günümüzde Tiyatro
Yer yüzünde her daim başka görünüşler altında varlığını sürdüren tiyatro, yaşayan bir organizma olarak betimlenebilir. Tarih boyunca pek çok değişim ve gelişimlere maruz kalan tiyatro anlayışı, günümüzde Rus Stanislavski’nin ‘gerçekçilik’ akımına daha çok uymaktadır. Ancak diğer karşı akımların da varlığı söz konusudur. Örnek verecek olursak, İsveçli tasarımcı Adolphe Appia ve İngiliz yönetmen Gordon Craig tarafından başlatılan tecrübi tiyatro, basit ve yalın bir sahnede, dramatik sahnelerin jestlerde toplanması ve bu anlamda, çok özel bir ışıklandırma yönteminin kullanılması şeklinde nitelendirilebilir. Günümüzde tiyatrosunda görülen en önemli gelişme, uyumsuzluk tiyatrosunun ortaya çıkışıdır. Bu tiyatro, kadere karşı geliş, karamsarlık, şaşkınlık gibi ruh hallerinin sahnelere yansımış halidir. Bazı Avrupalı ve Amerikalı oyun yazarları, insan gayesinin saçma ve boş olduğunu savunurlar. Bu sebepten dolayı, uyumsuzluk tiyatrosunun bir diğer adı ‘saçma, olmayacak işler’ manasında kullanılan absürd tiyatrodur. Uyumsuzluk tiyatrosunda felsefi endişeler, tekrarlı ve ilgisiz konuşmalar görülür.

Günümüz Tiyatrosunun Genel Sorunları
Tiyatro, günümüzde dünyanın her yerinde yapısal sorunlar yaşamaktadır. Bu problemin çözümünde ise tiyatro sanatçıları ve her türlü tiyatro yöneticileri büyük paya sahiptir. Tiyatronun günümüzde daha işlevsel ve zamanın bir parçası olması adına bu kişiler, tiyatronun önünü açabilir. İçinde bulunduğumuz teknoloji çağ, tiyatronun ana akım olması yönünde tepkisel biçimini ortaya koymasını engellemektedir. Bu anlamda, tiyatronun zamana uyum sağlaması için teknoloji üretmesi veya var olan teknolojileri kendi varoluş biçiminin bir parçası yapması gerekir. Her iki anlamda da günümüz tiyatrosunda önemli denemeler ve çalışmalar yapılmakta. Özellikle İtalyan yönetmen Romeo Castelluci ve Amerikalı yazar Richard Maxwell sundukları esaslı örneklerle tiyatroyu, günümüzde insanların yeni teknolojilerle değişen var oluşlarına dayanarak yeniden tanımlamaya çalışmaktadırlar.

Günümüzde Tiyatro Eğitimi
Sanat faaliyetleri alanında zengin bir geçmişe sahip olan tiyatroyu sanat yapan en önemli öge, eğitimli oyuncuların üst düzey yetenekleridir. Bu anlamda, tiyatro eğitimi bir seçenek değil, zorunluluktur. Geçmişte tiyatro eğitimleri, akademik birimler yerine usta çırak ilişkisi kapsamında verilen bir eğitim şekli olsa da günümüzde akademik bir hal almıştır. Üniversite, konservatuar ve özel kurslarda verilen tiyatro eğitimi sayesinde, beyaz perde ve televizyon dünyamızda birçok iyi oyuncular yetişmiştir. Dünya genelinde yetenekli oyuncuların da akademik geçmişlerine baktığımızda tiyatro temelli eğitimi görmek mümkündür. Tiyatro eğitimi, ilk olarak Amerika’da üniversite bölümü olarak sunulmuştur. Buna karşın Avrupa üniversiteleri bu konuda daha tutucu bir tavır sergiler. Ülkemizde tiyatronun üniversiteye girmesi 1964 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi ve Ankara Üniversitesi Dil – Tarih ve Coğrafya Fakültesi sayesinde mümkün olmuştur. Günümüzde Türkiye’de tiyatro eğitimi veren birçok kuruluşlar bulunmaktadır. Ancak özellikle bu alanda öğretim elemanlarının sayıca az olması, verilen eğitimde sorunlara yol açmakta. Bu sorunun çözülmesi adına gerekli adımların uygulanması, ülkemizde de tiyatro eğitimini daha ileri seviyelere taşıyacaktır.

Günümüz Tiyatro Eğitiminin Temel Unsurları
Tiyatro eğitiminin bir sıra temel taşları vardır. Bunların başında doğaçlama gelmektedir. Doğaçlama, belirli bir durum veya başlıktan yola çıkarak verilen metine bağlı kalmadan yapılan oyunculuk çalışmasıdır. Doğaçlama yönteminde akışın belirli bir bölümü veya kanavası eğitmen tarafından verilir. Doğaçlama eğitimini iyi bir şekilde almak, karakter yaratma, role çalışma gibi konularda belirli bir aşamaya kadar kişinin kendini geliştirmesine yol açar. Bir diğer öğretilen çalışma ise tirad çalışmasıdır. Genelde klasik metinlerden alınan uzun monologlar ile yapılan bu çalışmada öğrenciler, kendilerine verilen metinleri ezberler ve role uygun bir karaktere bürünmeye çalışırlar. Son olarak, metin çalışması, tiyatro eğitiminin en önemli kısmıdır. Özellikle sınıf çalışmalarında bütün bir metine hakim kalarak karşılıklı sahneleri çalışmak, kontrol altında bütün süreci deneyimlemeye yarar. Tüm bunlar, tiyatro eğitiminin yalnızca 3 esas aşamalarıdır. Tiyatro eğitimi, daha ayrıntılı ve derin bir kavramdır.

Sosyal Medya
Sosyal medya hesaplarımızdan bizi takip edebilirsiniz
Hakkımızda

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Devlet Konservatuvarı mezunlarından Duygu Üzüm Kulan ve Can Kulan tarafından kurulan sanat akdemisi: Ante hakkında daha fazla bilgi için tıkla